ı Anasayfa ı Fen Deneyleri Basınç Deneyleri

HAVA BASINCININ VARLIĞININ GÖZLENMESİ

Deneyin  Amacı:  Açık hava basıncının varlığını deneysel çalışmalar sonucunda gözlem yaparak kavramak.

Düşünce Soruları?

1. Araba ile seyahat ederken bazen kulaklarımız tıkanır. Neden?
2. Uçan balonlar belirli bir yüksekliğe çıktıktan sonra patlarlar. Neden?
3. Saf suyun kaynama noktası ilden ile fark etmektedir. Neden?
4. Kolonya şişesinden kolonya dökmek için şişeyi niçin sallarız? Tartışınız.

Araç ve Gereçler: cam balon, cam veya plastik huni, tek delikli lastik tıpa, su, su bardağı, kağıt   
                                                                                                  

Deneyin   Yapılışı:

1. Cam balona lastik tıpayı geçiriniz. Cam huniyi lastik tıpanın deliğine takınız.
2. Cam balonu resimde gördüğünüz gibi ters çeviriniz. Sonucu gözlemleyiniz.
3. Su bardağının içine su doldurunuz. Ağzını hava almayacak şekilde kağıt parçası ile kapatınız. Elinizle destek vererek şekildeki gibi bardağı ters çeviriniz. Sonucu gözlemleyiniz. 		 
     

Değerlendirme Yapalım:

Cam balonun ağzındaki huniden ve bardaktan suyun dökülmediğini göreceksiniz. Bunun nedeni huninin ağzına ve bardaktaki kağıda etki eden açık hava basıncıdır. Ve aynı zamanda farklı cins moleküller arasında olan çekim kuvveti de etkilidir. Eğer suyun ağırlığı açık hava basıncından büyük olsaydı su dökülecektir. Kağıt ıslandıkça ağırlığı artacağından su dökülecektir.

Bilgilenelim:     

Yerküre, yüksekliği yüzlerce kilometre olan hava tabakası (atmosfer) ile kaplıdır. Havanın yoğunluğu küçük olmasına rağmen, atmosfer tabakasının çok yüksek olmasından dolayı büyük bir basıncı vardır. Bu basınca “Açık Hava Basıncı” denir. Açık hava basıncı cisimler üzerine her yönde etki eder. Barometre ile ölçülür. İlk olarak Toricelli tarafından ölçülmüştür. Birimi cm-hg (santimetre-civa) veya atm (atmosfer basıncı) olarak ifade edilir.

Siz Deneyin: Bir pet şişe alınız. Toplu iğne ile küçük bir delik açınız. Sonra şişeyi su ile doldurup kapağını sıkıca kapatınız. Pet şişeyi havada tutunuz. Suyun bir müddet sonra delikten akmadığını göreceksiniz. Pet şişeye kuvvet uyguladığınızda su akacaktır.

www.fencebilim.com - Hidayet TERECİ