ı Anasayfa ı Fen Deneyleri Elektrik Deneyleri

Güvenlik Uyarısı

 
 

İLETKEN VE YALITKAN MADDELERİ SINIFLANDIRALIM

Deneyin  Amacı:  Gündelik yaşamda kullandığımız madde veya cisimleri iletken veya yalıtkan olarak sınıflandırabilmek.

Düşünce Soruları?

1. Elektrik işleri ile uğraşanlar neden plastik türü eldivenler kullanır?
2. Elektrik akımına kapılmış birisine çıplak el ile dokunulur mu?

Araç ve Gereçler:  güç kaynağı, krokodilli bağlantı kablosu, kalem ucu, alüminyum folyo, para, LED veya 1,5 voltluk ampül, uy, dampermetre, tahta, çivi, cam kap

Uygulama:
1. Alüminyum folyodan iki eşit parça keselim.
2. Folyoları yuvarlayıp şerit haline getirelim.
3. Alüminyum iki folyonun arası biraz boşluk  kalacak şekilde masaya yerleştirelim
4. Folyoların diğer uçlarına iletken kablolarla seri olarak duy, ampermetre ve güç kaynağını bağlayalım.
5.
Devreye 3 voltluk akım verelim.
6. İki alüminyum ortasına iki alüminyuma değecek şekilde çevrenizden bulduğunuz madde veya cisimleri yerleştirelim.
7. Ampul ve ampermetreyi gözlemleyelim.
     

Değerlendirme Yapalım:

Çevrenizde bulduğunuz bazı maddeler devre içinde akımın geçmesini veya lambanın yanmasını sağladı. Bu madde veya cisimleri, iletken olarak sınıflandırdınız. Örneğin, kalem ucu, para, ataş, toplu iğne vd. Bazı madde veya cisimler ise devre içinde akımın geçmemesini veya lambanın yanmamasını sağladı. Bu madde veya cisimleri, yalıtkan olarak sınıflandırdınız. Örneğin, tahta plastik kalem, cam kap vd.  O halde maddeler üzerinden akımı geçirip geçirmemesine göre sınıflandırılabiliriz.

Bilgilenelim:     

Elektrik akımını ileten maddelere “iletken maddeler” denir. Metal gibi maddelerde iletkenliği sağlayan serbest elektronlar vardır. En iyi iletkenler sırayla; altın, gümüş ve bakırdır. Teknolojinin gelişmesi ile süper iletkenler üretilmektedir.

Elektrik akımını iletmeyen maddelere “yalıtkan maddeler” denir.  Cam, ebonit, porselen ve plastik gibi cisimlerde serbest elektronlar yok denecek kadar azdır. Bu yüzden elektriği iletimleri çok kötüdür.

Elektrik akımını az ileten maddeler vardır. Bunlara "yarı iletkenler" denilir. Silisyum ve germanyum teknolojide ne çok kullanılan yarı iletken maddelerdir. Örneğin dirençlerin yapısında bu maddeler büyük oranda kullanılır.

www.fencebilim.com - Hidayet TERECİ